Rozwody - opinie prawne

Ślub w Polsce po wcześniejszym ślubie i rozwodzie za granicą - opinia prawna

Stan faktyczny
Jesteśmy z narzeczonym obywatelami Polski, mieszkamy od lat w Niemczech. Jesienią tego roku zamierzamy się pobrać i planowaliśmy ślub w Polsce (ślub konkordatowy). Byłam już kiedyś mężatką - ślub był w Danii, w roku 1998, z Duńczykiem. Nazwiska nie zmieniałam. Rozwód odbył się kilka lat później, w Niemczech w roku 2003 (został również umiejscowiony w Danii). Ani małżeństwo, ani rozwód nie były umiejscowione w Polsce. Dania nie miała obowiązku informować o tym polskiego USC, chyba że ja bym tego od nich wymagała, ja ponoć mogłam, ale nie miałam obowiązku, poinformować o tym polskiego USC. Nie zrobiłam wtedy tego, ponieważ nie było mi to potrzebne - mieszkam, pracuję i studiuję w Niemczech, gdzie miały miejsce i małżeństwo i rozwód. Nie myślałam, że kiedykolwiek będę miała z tego powodu problemy. Ale oznacza to, że według polskiego dowodu osobistego, jestem panną. Pomyślałam, więc, że może warto byłoby to uregulować. Po kilku telefonach do USC i sądów okręgowych dowiedziałam się jednak, że jakkolwiek uznanie mojego byłego małżeństwa trwałoby moment, tak akceptacja "zagranicznego rozwodu" trwa miesiącami i że do jesieni nie będę w stanie nic załatwić, głównie przez to, że rozwód miał miejsce przed wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Teoretycznie mogłabym pójść do jakiegokolwiek USC w Polsce z dowodem takim, jaki mam, bez zdradzania się, że jestem rozwódką (wszak podpisując deklarację, że nie ma przeszkód do zawarcia małżeństwa nie kłamię), jednak obawiamy się, że gdyby któregoś dnia, z jakiegoś powodu, wyszło to na jaw, małżeństwo mogłoby zostać unieważnione. Ponoć jedynym pewnym rozwiązaniem byłby ślub cywilny w Danii. Dania nie wymaga zaświadczenia o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa, a poza tym mój rozwód jest tam (i w Niemczech) uznany. Z oczywistych powodów (wspomnienia, czas, finanse) chciałabym tego ślubu cywilnego w Danii uniknąć. Jednak, jeśli nie będzie innego wyjścia, zdecydujemy się na to. Zanim jednak podejmiemy decyzję, chcielibyśmy się dowiedzieć, czy małżeństwo konkordatowe zawarte w Polsce, z takim dowodem jaki mam, byłoby ważne, czy nie. Jakie konsekwencje mogłoby mieć przemilczenie faktu, że jestem rozwódką i wzięcie ślubu konkordatowego w Polsce (karę grzywny bylibyśmy w stanie jakoś znieść, unieważnienia małżeństwa już nie)? Czy pewniejszy byłby ślub cywilny w Danii i uznanie go później w Polsce (a może grozi nam i tutaj odmowa ze strony USC) i jeśli jest to jedyne rozwiązanie zgodne z prawem, czy powinnam po uznaniu tego małżeństwa w polskim USC doprowadzić do uznania również mojego byłego małżeństwa i rozwodu, czy będzie to wówczas zbędne? Prosimy o szybką i konkretną odpowiedź, ocenę proponowanych przez nas rozwiązań i wskazania, które będzie najkorzystniejsze oraz jakie są szanse na załatwienie sprawy. Prosimy również, by wskazać akty prawne (numery), na podstawie których udzielacie Państwo takiej odpowiedzi, abyśmy mieli się później w razie czego czym wesprzeć.

Opinia prawna

Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie następujących aktów prawnych:

  • Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 1964 r., Nr 9, poz. 59 ze zmianami),
  • Ustawy z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r., Nr 161, poz. 1688 ze zmianami),
  • Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. 1997 r., Nr 88, poz. 553 ze zmianami),
  • Ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami).

W polskim prawie aktem, do którego należy odwołać się w pierwszej kolejności w przypadku określania niezbędnych przesłanek dla zawarcia małżeństwa jest Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Z jego przepisów wynika, iż obecnie w Polsce mogą występować różne formy małżeństwa:

  • małżeństwo według prawa stanowionego przez Państwo, zawarte tylko przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego (tzw. małżeństwo cywilne albo laickie),
  • małżeństwo zawarte przed duchownym według prawa wewnętrznego poszczególnego kościoła ze skutkami cywilnoprawnymi,
  • małżeństwo zawarte w formie wyłącznie religijnej oraz
  • małżeństwo cywilne (laickie), po zawarciu którego zawarto małżeństwo w formie religijnej.

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić bardzo istotną kwestię związaną z ważnością zawartego małżeństwa. Zgodnie z artykułem 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: Małżeństwo zostaje zawarte, gdy mężczyzna i kobieta jednocześnie obecni złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenia, że wstępują ze sobą w związek małżeński. Małżeństwo zostaje również zawarte, gdy mężczyzna i kobieta zawierający związek małżeński podlegający prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego w obecności duchownego oświadczą wolę jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego...

Ślub w Polsce po wcześniejszym ślubie i rozwodzie za granicą - opinia prawna - ciąg dalszy... >>